Makale Başlıkları
Geçtiğimiz yıl Show TV’de yayın hayatına başlayan ‘Kızılcık Şerbeti’ adlı dizi, ilginç hikayesi ve sahneleriyle ilk fragmanından itibaren sık sık konuşulmuştur. Daha önce ‘başörtülü doktor’ sahnesiyle gündeme gelen dizi, son bölümünde ise ‘alkolsüz kolonya’ konusuyla sosyal medyada tartışma yarattı. Ayrıntılar için devam edelim…
Gündem yaratan tartışmanın tamamını buradan izleyebilirsiniz.
Kolonya nasıl ortaya çıktı?
Kolonya, ilk olarak 1709 yılında İtalya’da bir İtalyan keşiş olan Giovanni Maria Farina tarafından üretildi. Farina, Fransa’nın Grasse kentindeki çiçek bahçelerinden esinlenerek, limon, portakal, bergamot, mandalina ve diğer hoş kokulu bitkilerin yağlarını karıştırarak bir parfüm formülü geliştirdi. Bu karışımın üzerine alkol ekledi ve kolonya adını verdi.
Farina, kolonyasını ilk olarak “Eau de Cologne” olarak pazarladı ve Fransız Kralı Louis XV tarafından da büyük ilgi gördü. Kolonya, 18. yüzyıl boyunca Avrupa genelinde popüler hale geldi ve sadece parfüm olarak değil, temizlik ve hijyen amaçlı da kullanılmaya başlandı.
Bir diğer hikayeyse;
Hikayeye göre, 1700’lü yıllarda İtalya’dan Köln’e göç eden bir İtalyan aile, “Aqua Mirabilis” adını verdikleri hoş kokulu bir su üretmiştir. Bu su, bergamot, limon, portakal, narenciye çiçekleri ve diğer bitki özleriyle hazırlanmıştı.
Daha sonra ailenin oğlu Jean Marie Farina, bu suya alkol ekleyerek bir parfüm formülü oluşturdu ve ona “Eau de Cologne” adını verdi. Farina’nın kolonyası, Köln’de büyük bir popülarite kazandı ve kısa sürede Avrupa genelinde tanındı.
Ancak bazı kaynaklar, bu hikayenin doğru olmadığını ve gerçekte kolonyanın asıl olarak İtalya’da ortaya çıktığını savunuyorlar. Her ne kadar kesin bir kanıt olmasa da, genel olarak kabul edilen görüş, kolonyanın kökeninin İtalya’da olduğu yönündedir.
Bugün kolonya, birçok ülkede geleneksel bir hijyen ürünü olarak kullanılıyor. Özellikle Türkiye’de, yemeklerden sonra ellerin ve yüzün temizliği için sıkça tercih edilen bir ürün haline gelmiştir.
Alkolsüz kolonya olur mu?
Alkolsüz kolonya mümkündür. Bazı üreticiler ve dini hassasiyetleri nedeniyle bireysel tüketiciler sirke veya tuz gibi maddeleri kullanarak alkolsüz kolonya üretmektedirler. Ancak, bu ürünler hijyen açısından elbette alkollü kolonyalarla yarışamazlar.
Evde uygun maliyete kolonya yapmak mümkündür ve hatta limondan ıhlamura, naneden yeşil çaya kadar pek çok farklı içerik kullanarak, birbirinden güzel kokulara sahip kolonyalar hazırlanabilir.
Alkolsüz kolonya nedir?
Alkolsüz kolonya, adından da anlaşılacağı gibi alkol içermeyen bir hijyenik üründür. Genellikle bitkisel özler, doğal yağlar ve diğer bileşenler kullanılarak üretilir. Alkolsüz kolonyalar, alkol bazlı kolonyalarda olduğu gibi mikropları öldürme etkisiyle değil, özellikle ellerdeki kir, yağ ve diğer kalıntıları temizleme etkisi gösterirler.
Alkolsüz kolonyaların özellikle hassas ciltler için daha uygun olduğu düşünülmektedir, çünkü alkol bazlı kolonyaların kullanımı ciltte kuruluğa neden olabilmekte. Ayrıca, alkolsüz kolonyaların yanıcı özelliği olmadığından, kullanımı daha güvenlidir.
El yapımı alkolsüz kolonya nasıl yapılır?
Sirkeli kolonya yapımı:
Alkolsüz kolonya yapmak isteyenlerin tercih ettiği sirkeli kolonya için gereken malzemeler şunlardır:
- 250 ml beyaz sirke
- 10 damla greyfurt esansiyel yağı
- 10 damla bergamot esansiyel yağı
- 250 ml saf su
Greyfurt ve bergamot esansiyel yağlarını kullanarak sirkenin keskin kokusunu gidererek hoş kokulu bir alkolsüz kolonya elde edebilirsiniz. Tüm malzemeleri birleştirerek kolayca kullanıma hazır hale getirebilirsiniz.
Tus basılmış kolonya:
Öncelikle kolonyanın içine tuz eklenirse kolonyanın içindeki alkolün tamamen kaybolduğu iddiası doğru değildir. Bilimsel olarak, etil alkol ve tuz reaksiyona girerek sodyum etilat tuzu, klor iyonu ve hidrojen gazı oluştururlar. Gaz, alkol ile birlikte uçar. Ancak bu reaksiyon sonucunda kolonyanın içindeki tüm alkol yok olmaz.
Uzmanlar, kolonyaya tuz eklendiğinde, içindeki alkolün bir miktarının kaybolabileceğini ancak tümünün kaybolmayacağını belirtmektedirler. Ayrıca, kolonyanın hijyenik özelliğini kaybedip kaybetmediği konusunda da net bir kanıt bulunmamaktadır.
Kolonya içindeki alkol nedir?
Kolonya içindeki alkol genellikle etil alkol (etanol) olarak bilinir. Etanol, su ve karbon dioksit moleküllerinden oluşan bir organik bileşiktir. Kolonya genellikle %60-80 arası alkol içeriğine sahiptir. Bu alkol, mikro organizmaları öldürme etkisine sahiptir ve kolonyanın hijyenik özelliklerinden sorumlu olan bileşendir.
Ancak, alkolün yüksek konsantrasyonu bazı riskler taşıyabilir ve cilde zarar verebilir. Bu nedenle, bazı kolonyaların alkol oranı %70-75 gibi daha düşük bir seviyede tutulur ve hijyenik özellikleri korunurken cilde zarar verme riski azaltılır.
Alkol oranı nasıl anlaşılır?
Kolonyanın alkol oranını belirlemek için birkaç basit test yapılabilir. Bunlardan biri, alkol oranı ölçen bir alkolmetre kullanmaktır. Alkolmetre, sıvının yoğunluğunu ölçerek alkol oranını belirleyen bir cihazdır. Ancak, alkolmetreler genellikle kolonyalar için özel olarak tasarlanmamıştır ve doğru sonuçlar vermeyebilirler.
Başka bir yöntem ise, kolonyayı bir tuzlu su çözeltisine damlatarak alkol oranını ölçmektir. Bu yöntemde, öncelikle bir su ve tuz çözeltisi hazırlanır. Daha sonra, kolonyadan birkaç damla bu çözeltiye damlatılır ve çözeltinin rengi incelenir. Eğer renk turuncu-kırmızıya dönerse, kolonyanın alkol oranı %60 ve üzeri demektir. Eğer renk sarımsı-kahverengiye dönerse, alkol oranı %30-60 arasındadır. Eğer renk yeşilimsi-sarıya dönerse, alkol oranı %30’dan düşük demektir.
Ancak, bu yöntemlerin doğruluğu tam olarak garanti edilemez ve kesin sonuçlar için, kolonya alkol oranı etiketinde belirtilen oranı dikkate almak en doğru yöntemdir.
Metil alkollü kolonya nasıl anlaşılır?
Metil alkol veya metanol içeren kolonyaların kullanımı ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğinden, bu ürünlerin satışı ve kullanımı yasaklanmıştır. Bununla birlikte, maalesef bazı durumlarda sahte veya düşük kaliteli ürünler piyasaya sürülebiliyor.
Metil alkol içeren kolonyaların nasıl anlaşılacağı konusunda birkaç ipucu şunlardır:
- Ürünün fiyatı çok düşükse, normal bir alkol bazlı kolonyadan daha ucuzsa veya piyasadaki diğer benzer ürünlere göre çok daha uygun fiyatlıysa dikkatli olun.
- Ürünün etiketi yetersiz veya yazım hataları içeriyorsa veya üzerinde üretim tarihi veya son kullanma tarihi bulunmuyorsa, bu ürün kullanılmamalıdır.
- Kolonyanın kokusu normal bir alkol bazlı kolonyadan farklı veya hoş olmayan bir koku içeriyorsa, bu ürün kullanılmamalıdır.
- Ürünün ambalajı ve etiketi normal bir kolonya ile aynı görünse bile, ürün içindeki alkol oranı belirtilmiyorsa, bu ürün kullanılmamalıdır.
Kolonya dinen caiz mi?
İstanbul Müftüsü Prof. Dr. Mehmet Emin Maşalı, “Kolonya ve benzeri temizleyici maddelerin abdesti bozup bozmayacağı konusunda çok soru alıyoruz. Kolonya uçucu bir maddedir ve bu özelliği nedeniyle dönüşüme yani istihaleye uğrar, bu nedenle abdesti bozmaz.” şeklinde ifade etti.
Sorularla İslamiyet – Kolonya İslami Hükmü
Kolonyanın Islâmî hükmünü, içinde bulunan “alkol unsuru”na göre belirlemek gerekir.
Cenab-ı Hak içkiyi yasaklamıştır. Kur`ân-ı Kerim`de şöyle buyurulur: “Ey iman edenler! Içki, kumar, putlar ve fal okları sadece şeytanın işinden birer pisliktirler. Bu pislikten kaçının ki, kurtuluşa eresiniz” (el-Maide, 5/90).
Bu âyette zikredilen “hamr” kelimesi, Ebû Hanîfe ile birçok sahabe ve tabiin bilginlerine göre “üzüm şarabı” anlamındadır. Dil bilginleri de, hamr`ın bu anlamı üzerinde görüş birliği iğindedir.
Kur`ânî anlamda “Her sarhoş edici içki hamr`dır” denilemez. Ebû Hanife ve aynı görüşe olanlara göre, bazı Hadislerde “hamr” sözcüğünün kullanılması (bk. Buhârî, Edeb, 80, Ahkâm, 22, Meğazî, 60; Müslim, Eşribe, 73-75; Ebû Dâvud, Eşribe, 5,7) ve hamr`ım buğday, arpa, kuru üzüm veya baldan yapılmış olabileceğinin bildirilmesi (bk. Buhârı, Tefsîru Sûre, 5, Eşribe, 2,5; Müslim, Tefsir, 32,33; Ebu Davud, Eşribe, 1,4), üzüm şarabı dışındaki müskirât için mecaz yoluyla kullanılmıştır. Çünkü, üzümden yapılan şarabın (hamr) dışındaki diğer içkilere arapçada; müselles, bâzuk, musannaf gibi başka adlar verilmiştir (Ibn Âbidîn, Reddü`l-Muhtâr, Istanbul, 1984, VI, 448, 449).
Bu duruma göre, üzüm şarabının aynen haram ve necis olduğunda görüş birliği vardır. Kur`an`da ona, şeytanın işinden bir “rics (pislik)” denilmesi, bizzat kendisinin haram olmasından dolayıdır. Ayrıca hamrın haramlığı mütevatir sünnetle de sabittir ve bu konuda icma` da vardır. Içene had uygulanması için, sarhoşluk verecek kadarını içmek de şart değildir. Onun tek damlası dahi haramdır, içene had uygulanır.
Hükmün tamamı için tıklayınız.
Diyanet İşleri Başkanlığı’na göre kolonya hükmü nedir?
Diyanet İşleri Başkanlığına göre içilmesi haram olan kolonya, temizlik amacıyla kullanıldığında herhangi bir sorun oluşturmamaktadır. Bu nedenle, kolonya yapımı konusunda herhangi bir endişe duyulmasına gerek yoktur.
Geçmiş gündem içeriklerine göz atmak için tıklayın.
