Makale Başlıkları
Günümüzde sağlık ürünlerinin güvenilirliği ve takibi, hem kullanıcılar hem de üreticiler için büyük önem taşıyor. Türkiye’de bu süreci güvence altına almak amacıyla Ürün Takip Sistemi (ÜTS) devreye alınmıştır. ÜTS sayesinde tıbbi cihazlar, kozmetik ürünler ve diğer sağlıkla ilgili ürünler, üretimden son kullanıcıya kadar izlenebilir hale gelir.
Bu yazıda, ÜTS sorgulama ve kayıt kontrol işlemlerini adım adım ele alacak; e-Devlet ve Sağlık Bakanlığı üzerinden nasıl sorgulama yapılacağını, sonuçların nasıl yorumlanacağını ve sıkça sorulan soruların cevaplarını paylaşacağız. Böylece hem satın aldığınız ürünün kayıtlı olup olmadığını öğrenebilecek hem de güvenli bir şekilde kullanıp kullanamayacağını anlayabileceksiniz.
Ürün Takip Sistemi (ÜTS) Nedir?
Ürün Takip Sistemi (ÜTS), Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından geliştirilen ve sağlıkla ilgili ürünlerin üretimden son kullanıcıya kadar izlenebilmesini sağlayan dijital bir takip platformudur. Temel amacı, vatandaşların güvenli ürünlere erişmesini sağlamak ve piyasada dolaşan kayıt dışı veya sahte ürünlerin önüne geçmektir.
ÜTS, özellikle tıbbi cihazlar ve kozmetik ürünler için zorunlu bir kayıt sistemidir. Bu sistem sayesinde;
- Ürünün üreticisi, ithalatçısı ve dağıtım bilgileri,
- Üretim tarihi, parti/seri numarası,
- Hangi kanallar üzerinden satışa sunulduğu,
- Geri çağırma ya da toplatma gibi durumlar
kayıt altına alınır ve gerektiğinde kullanıcı tarafından sorgulanabilir.
Kısacası ÜTS, hem sağlık güvenliği hem de piyasa denetimi açısından kritik bir rol oynar.
ÜTS Sorgulama Neden Önemlidir?
ÜTS sorgulama, yalnızca resmi bir prosedür değil, aynı zamanda kişisel güvenliğinizi korumanın en etkili yollarından biridir. Piyasada sahte, izinsiz veya sağlığa zararlı ürünler bulunabildiği için, satın aldığınız ürünün kayıtlı ve onaylı olup olmadığını bilmek hayati önem taşır.
Önemli nedenler:
- Sağlık Güvenliği: Kayıtsız ürünler, sağlık açısından risk taşıyabilir. ÜTS sorgulaması ile bu risklerin önüne geçebilirsiniz.
- Sahte Ürün Tespiti: Özellikle marka değeri yüksek kozmetik ve tıbbi cihazlarda sahtecilik yaygındır. ÜTS, sahte ürünleri tespit etmenizi sağlar.
- Yasal Uyum: Türkiye’de bazı ürünlerin satışa sunulabilmesi için ÜTS kaydı zorunludur. Kayıtlı olmayan ürünler yasal olarak satılamaz.
- Geri Çağırma Takibi: Sağlık Bakanlığı’nın geri çağırdığı ürünleri kolayca öğrenebilir, kullanmaktan kaçınabilirsiniz.
Kısacası, ÜTS sorgulama sayesinde hem kendinizi hem de sevdiklerinizi olası sağlık risklerinden korumuş olursunuz.
ÜTS Ürün Sorgulama Adımları
Ürün sorgulama, kayıt sorgulama ile benzerdir ancak burada amaç özellikle belirli bir ürünün piyasada kayıtlı olup olmadığını kontrol etmektir. Bu işlem hem web üzerinden hem de mobil uygulama ile yapılabilir. Özellikle alışveriş yaparken mobil uygulama çok işe yarıyor.
Web Üzerinden Ürün Sorgulama:
- ÜTS’nin resmi web sayfasına veya e-Devlet üzerinden ilgili hizmete giriş yapın.
- Barkod numarası veya seri/lot numarası bilgilerini girin.
- “Sorgula” butonuna tıklayarak ürünün kayıt durumunu görüntüleyin.
Mobil Uygulama ile Ürün Sorgulama:
- Android veya iOS cihazınıza “ÜTS Mobil” uygulamasını indirin.
- Uygulama içinde kamera ile barkod okuma özelliğini kullanarak sorgulama yapın.
- Sonuç ekranında ürünün kayıtlı olup olmadığı, üretici bilgileri ve varsa uyarılar görüntülenir.
Sorgulama Sonuçlarını Yorumlama
ÜTS sorgulaması yaptıktan sonra ekranda göreceğiniz bilgiler, ürünün güvenilirliği hakkında önemli ipuçları verir. Sonuç ekranındaki temel bölümler şunlardır:
- Kayıt Durumu:
- “Kayıtlı” ibaresi ürünün resmi olarak ÜTS’ye kayıtlı olduğunu gösterir.
- “Kayıt bulunamadı” uyarısı ise ürünün sistemde yer almadığını belirtir ve bu durumda ürünü kullanmamanız önerilir.
- Üretici/İthalatçı Bilgileri:
- Firmanın adı, adresi ve kayıt numarası görüntülenir.
- Bilgiler eksikse veya tutarsızsa dikkatli olunmalıdır.
- Üretim ve Parti/Seri Bilgileri:
- Ürünün üretim tarihi, parti veya seri numarası yer alır.
- Bu bilgiler, olası geri çağırma durumlarında önemlidir.
- Uyarılar ve Geri Çağırma Bilgileri:
- Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan geri çağırma duyuruları doğrudan ekrana yansır.
- “Kullanılması sakıncalıdır” gibi ibareler gördüğünüzde ürünü derhal iade edin veya imha edin.
Not: Sorgulama sonucu “kayıtlı” olsa bile ürünün son kullanma tarihini mutlaka kontrol edin.
ÜTS ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. ÜTS sorgulama ücretsiz mi?
Evet. Hem e-Devlet hem de ÜTS Mobil uygulaması üzerinden yapılan sorgulamalar tamamen ücretsizdir.
2. ÜTS kaydı olmayan bir ürün satın aldım, ne yapmalıyım?
Ürünü kullanmamanız ve satıcı ile iletişime geçmeniz önerilir. Durumu ayrıca Sağlık Bakanlığı’na şikâyet edebilirsiniz.
3. ÜTS sadece tıbbi cihazlar için mi geçerli?
Hayır. Tıbbi cihazların yanı sıra kozmetik ürünler de ÜTS kapsamında kayıt altına alınır.
4. Mobil uygulama ile barkod okuyamıyorum, ne yapabilirim?
Barkodu manuel olarak uygulamaya girerek sorgulama yapabilirsiniz.
5. Yurt dışından aldığım ürün ÜTS’de çıkmıyor, bu normal mi?
Evet. ÜTS sadece Türkiye’de satışa sunulan ve kayıt altına alınan ürünleri kapsar.
